Frk. K i New York

"Heile verda er her", tenkte frk. K idet bussen frå Newark slapp ho og den amerikanske venen hennar av på øvre Manhattan. Ho manøvrerte den store sekken og kofferten mellom høge, låge, mørke, lyse, sexy, usexy, osv. menneske.

På fortaua viste folk kjenslene sine utan skam. "Han kasta meg ut!", ropte ei hurtiggåande kvinne til telefonen. "Det er hormonane dine som snakkar", sa ein gut til ein annan telefon.

Men skammen var likevel å finna, mellom anna hjå ei ung kvinne med ein kopp og eit pappskilt, og hjå ei mor fekk dottera til å spørja forbipasserande om pengar.

Det er vanskeleg å gå seg vill på Manhattan, for gatene er systematisk ordna med nummer i eit nett. Berre Broadway bryt regelen og går på skrå gjennom dei andre gatene. Venen til frk. K sa at dersom ho hadde vore ei gate på Manhattan, ville det ha vore denne gata. 

Dei følgde den rebelske vegen og kom til Times Square. Teikneseriefigurar vandra mellom tusenvis av turistar. Framføre eit av dei mange reklameskilta stod ei gruppe euforiske menneske og tok bilde av skiltet som viste bilde av dei som tok bilde av skiltet.



Frk. K og følgjet kom seg heilskinna, men tynnhuda, til hotellet. Dei ville aldri meir tilbake til Times Square.

Ein av dei finaste skattane i byen er The High Line. Dette er ei gammal jernbanelinje som ligg nokon meter over gatenivå. Linja er gjort om til ein frodig park. Her svermar heterofile og homofile par om kvarandre, ungar leikar, joggarar sveittar og gamle sit på benkar. "Her vil eg bu!", sa ei passerande jente.



Går ein vegen til endes og held fram sørover og litt austover, kjem ein til Kina. Kjensla av å ha gått gjennom ein portal til ei anna verd, blei påtrengande idet frk. K brått var omgjeven av folk som var lågare enn ho sjølv, og der skilta utanfor butikkane var uleselege. Det kjendest heilt rett å kjøpa te der.


Manhattan er eit meisterverk. Det såg frk. K frå toppen av Empire State Building. Her har menneska samla seg og skapt noko utruleg. Bygg som skrapar skyene utan å kollapsa. Millionar av lys blei tende og folk festa på taka då sola gjekk ned. For ein halvtime sidan hadde ho sjølv vore ein maur i mylderet der nede. 



I ei rett linje sørover opna det seg eit tidshol til starten av millenniet. Frk. K såg føre seg flya som kom innover byen og tårna som styrta mot bakken. Som i ein amerikansk film. Forteljinga som fylde ein heil nasjon med frykt. Terroren er framleis sigerherren.


Ved breidda til den austre elva ligg FN-hovudkvarteret. Men det ligg ikkje i USA. FN eig jorda dei har bygd på. Verda eig eigedommen saman. Ein får stempel i passet, og FN har både politi og brannvesen. Denne nøytrale posisjonen gjer at ingen land eig draumen om verdsfred aleine.


På andre sida av den austre elva er bydelen Brooklyn. Bygga er lågare, gatene opnare og gatekunsten sterkt tilstades. Frk. K likte seg der, for der fann ho både loppemarknad og bryggeri. Ho møtte også to bruktbokgateseljarar som tala varmt om klassikarar. Dette blei ho så rørt av at ho kjøpte Frankenstein og eit synestetisk alfabet.


Det blei ein del eting under opphaldet. Frk. K hadde frykta at ho ville bli feit på søppelmat, men den uroa kunne ho ha spart seg. NYC var full av alternativ frå heile verda, bortsett frå Noreg kanskje. Ho åt til dømes indisk vegetarmat og sjømat frå Peru.

På den peruvianske restauranten blei frk. K introdusert for ei meksikansk venninne av reisefølget. Meksikanaren fortalde at ho hadde ei veke ferie i året. Det er lite. Særskild lite er det når familien bur i eit anna land, og når ho som arbeidar i restaurantbransjen stadig må jobba helg. Frk. K følte seg straks bortskjemt. Dessutan blei ho sint på menneska bak ideologiane som har gjort fagrøyrsla så veik. Aleine står arbeidarane aleine.

Når det gjaldt daglegvarer, valde amerikanaren konsekvent mat merka som "Non-GMO" og "Organic". Har ein sett ein eller to dokumentarar om amerikansk industri-landbruk, kan ein forstå viljen til å betala for det som skal vera laga på leveleg vis.

Då frk. K hadde vandra føtene såre i NYC, sette ho seg på toget til nordre del av staten. Syracuse er truleg ein heilt vanleg amerikansk by, med endelause forstadar, kjøpesenter spreidde rundt omkring, eit lite sentrum og eit utval gater der ein ikkje går om ein ikkje har lyst til å bli skoten.

I Syracuse fekk frk. K leva eit autentisk suburbisk liv i eit hus med mjukt, lyst vegg-til-vegg-teppe, tv på kjøkkenet, vifter i taket og ein chihuahua.

Brått blei bilen, ein stor pickup, heilt nødvendig. "Då eg var liten, blei eg henta av skulebussen", fortalde verten, som budde knappe to minutt i gangavstand frå skulen. Frk. K trudde nesten ikkje på han.

Under frukostane såg ho på Al Jazeera sin engelske kanal. Ifølgje verten er dette ein av dei få nyhendekanalane det er verdt å sjå på. Fordi ho var nyfiken, trykka dei seg andre til kanalar. Frk. K blei sint på journalistane, for dei hadde visst ikkje lært korleis ein stiller eit spørsmål. "Er det ikkje slik at...?" som spørsmålsformel, fører ikkje samtalen andre stadar enn i nett den retninga journalistane vil ha han.



For å koma ut på Highwayen, må ein innom ei bu og få ein lapp. Sjåføren kjende mannen i bua. Mannen sa han skulle på festival i helga. Og slik gjekk det til at Frk. K fekk oppleva ein musikalsk eufori av ein festival. Unge, gamle, hippe og stilmessig utdaterte menneske var samla på eit område fylt av telt, scener og boder. Sola steikte medan musikarane trylla fram bluegrass, cajun, jazz, funk og all verdas fusion. Publikum dansa hemningslaust, nokon av dei med rokkeringar kring kroppane sine. Ingen såg stygt på kvarandre, og alle, bortsett frå ei jente på kring ti år som såg litt trøytt ut på kveldstid, var glade. Verda var fred og harmoni.



Dagen før avreise gjekk dei rundt på måfå i Syracuse. Frk. K ville gå eit kvartal til, og verten sa ok. Frk. K såg opp. "City Lights" stod det på eit skilt på ein kino. "Er det Chaplin?" spurde ho. Venen svara ikkje, men det gjorde ein mann som stod ved døra. "Ja. Filmen begynner klokka to." "Kva er klokka no?" spurde frk. K. "To", sa mannen og selde dei to billettar til fem dollar stykket. 




Tilbake på Newark, med ei atlanterhavsreise framføre seg, betrakta frk. K himmellinja til Manhattan. Det var merksnodig å tenka på at ho hadde gått og gått og gått mellom dei ikoniske bygningane, at ho hadde vore ein del av den store, og tilsynelatande fredelege, smeltedigelen og glidd saumlaust inn i mangfaldet.

Kommentarer

Anonym sa…
Hei på deg, frøken K!

Jeg har noen kommentarer til din Amerika-reise, både i røynda og i løyndom. Jeg har vært i The Land of the Free" 3 ganger de siste 5 årene, eller gjerne "The Land of the Fat and the Badly Dressed" som noen kaller det.

Ønsker gjerne at du sender koordinater for hva som er øvre Manhattan. Min tolking er at øvre Manhattan er området vest, øst og nord for Central Park.

Amerikanerne liker å være frempå. Foreslår dermed at du neste gang anbefaler kvinner og menn et abonnement på "More woman" og "More man" for bedre å styre sitt hormonsproblem.

New York er en ganske stor by, men samtidig ganske liten i areal. Det er lett å finne frem på Manhattan (deler av Manhattan) på grunn av et enkelt system (dette også uten GPS på telefonen). Det kan være spennende å gå seg vilt nede i Finanical District, hvor de første europeiske bosetterne var. Urinnvånerne var ikke så gode i kontraktsforhhandlinger, og måtte selvsagt forlate Manhattan. Igjen står navnet "Manhattan" som betyr landskap med mange åser/bakker. Dette kan en se i nordre del av Manhattan, blandt annet ved Washington Heights (gjerne fra tur med Circle Line).

Jeg har ikke vært så lenge i Chinatown, men har hørt neshornpulver skal være ganske bra.

Har Frøken K. sett Gold Rush med Charlie Chaplin?

Med vennlig hilsen,
Anonymous

Fru K sa…
Takk for kommentar.

Frk. K veit ingenting om kooridinatar for øvre Manahattan. Ho berre dilta etter amerikanaren som sa: Her er upper Manhattan. Kan hende folkemunne og koordinatar ikkje er i samsvar.

Det der du skriv om More woman skjønar frk. K ingetning av.

Ho har ikkje sett Gold Rush.